Parafia Rzym. pw. NMP Matki Pocieszenia w Oławie
Polityka Ochrony Dzieci
POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM
SPECJALISTYCZNA PORADNIA RODZINNA
przy Rzymskokatolickiej Parafii pw. NMP Matki Pocieszenia w Oławie
Preambuła
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników i
wolontariuszy Poradni jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie.
Każdy pracownik i wolontariusz traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego
potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez kogokolwiek wobec dziecka
przemocy w jakiejkolwiek formie. Pracownik i wolontariusz Poradni, działa w ramach
obowiązującego prawa oraz swoich kompetencji.
Rozdział I
Objaśnienie terminów
1. Polityka – działania na rzecz ochrony dzieci w placówce. Dokument regulujący
kwestie ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
2. Krzywdzenie dziecka – popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego
na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki, lub
zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
3. Przemoc fizyczna – wszelkiego rodzaju działanie wobec dziecka, które
powoduje urazy na jego ciele, itp. bicie, szarpanie, popychanie itp.
4. Przemoc emocjonalna – naruszenie godności osobistej, wyrządzanie szkody
psychicznej poprzez wyzywanie, warunkowanie miłości, emocjonalne odrzucenie,
zastraszanie, nieposzanowanie potrzeb, nadmierne wymagania w stosunku do
wieku i możliwości psychofizycznych dziecka.
5. Wykorzystywanie seksualne – obejmuje każde zachowanie osoby, które
prowadzi do seksualnego zaspokojenia kosztem dziecka. Odnosi się do zachowań
z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka, współżycie z dzieckiem) oraz
zachowań bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów
pornograficznych, podglądanie, itp.)
6. Zaniedbanie – brak zaspokojenia podstawowych potrzeb dziecka, zarówno
fizycznych (itp. właściwe odżywianie, ubranie, ochrona zdrowia, edukacja), jak
i psychicznych (poczucie bezpieczeństwa, doświadczenie miłości, troski itp.).
7. Pracownik Poradni – osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę,
mianowania, powołania lub umowy cywilno-prawnej.
8. Wolontariusz – osoba, która wykonuje świadczenia na rzecz Poradni
ochotniczo i bez wynagrodzenia
9. Dziecko – każda osoba do ukończenia 18 roku życia, która jest beneficjentem
Poradni.
10. Opiekun dziecka – osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w
szczególności jego przedstawiciel ustawowy (rodzic/opiekun prawny) lub inna
2
osoba uprawniona do reprezentacji na podstawie przepisów szczególnych lub
orzeczenia Sądu.
12. Osoba odpowiedzialna za Politykę Ochrony Dzieci – wyznaczony przez
Dyrektora Poradni pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Polityki Ochrony
Dzieci.
14. Dane osobowe dziecka – każda informacja umożliwiająca identyfikację
dziecka.
Rozdział II
Bezpieczny kontakt z dziećmi
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci
1. Wolontariuszem Poradni zatrudnionym przy realizacji projektów może być
osoba wyłącznie w wieku powyżej 18 roku życia.
1. Każdy pracownik/wolontariusz przed dopuszczeniem do realizacji obowiązków
podaje dane osobowe, które następnie służą Poradni do wykonania obowiązku
określonego w art. 21 Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu
zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 152
ze zm.) i sprawdzenia pracownika/wolontariusza w Rejestrze Sprawców
Przestępstw na Tle Seksualnym, zwanym dalej Rejestrem. W aktach
osobowych pracownika/wolontariusza przechowuje się wydruk pierwszego
oraz ostatniego sprawdzenia osoby w Rejestrze. Osoba figurująca w Rejestrze
nie może zostać zatrudniona. Zakres danych osobowych potrzebnych do
sprawdzenia osoby w Rejestrze znajduje się w załączniku nr 4. do niniejszej
Polityki.
2. W celu monitorowania bezpieczeństwa w Poradni, poza wykonaniem
obowiązku określonego w ustępie poprzedzającym, Poradnia dokonuje każdego
roku sprawdzenia figurowania pracownika/wolontariusza w Rejestrze.
3. Poza sprawdzeniem figurowania osoby w Rejestrze każdy
pracownik/wolontariusz podpisuje oświadczenie, jak w załączniku nr 3 do
Polityki.
4. W przypadku powzięcia informacji o wszczęciu wobec
pracownika/wolontariusza postępowania karnego o przestępstwo przeciwko
wolności seksualnej lub przestępstwo z użyciem przemocy popełnione
przeciwko dzieciom należy niezwłocznie odsunąć go od wszelkich form
kontaktu z dziećmi i zakończyć umowę z tą osobą.
6 Pracownicy/ wolontariusze nie kontaktują się prywatnymi kanałami
komunikacji z dziećmi bez wiedzy ich opiekunów prawnych.
7. W przypadku rozpoczęcia prywatnej rozmowy z wykorzystaniem mediów
społecznościowych przez samo dziecko pracownik/ wolontariusz nie
kontynuuje rozmowy i poleca dziecku zgłoszenie się do niej/niego w miejscu
wykonywania obowiązków służbowych lub z wykorzystaniem służbowych
3
kanałów komunikacji zdalnej. Zasada ta nie dotyczy sytuacji (nawet
potencjalnego) zagrożenia życia i zdrowia dziecka. W takim przypadku
pracownik/wolontariusz może kontynuować rozmowę, lecz zobowiązany jest
jednocześnie powiadomić Dyrekcję Poradni oraz rodziców/opiekunów
prawnych dziecka o kontakcie z dzieckiem i przyczynach tego kontaktu.
8. Pracownicy i współpracownicy Poradni posiadają odpowiednią wiedzę
specjalistyczną i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na
czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
Rozdział III
Procedury interwencji w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa dziecka
Zasady ogólne
1. Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjęto następującą kwalifikację
zagrożenia bezpieczeństwa dzieci:
A. popełniono przestępstwo na szkodę dziecka (np. wykorzystanie
seksualne, znęcanie się nad dzieckiem),
B. doszło do innej formy krzywdzenia, niebędącej przestępstwem,
C. doszło do zaniedbania potrzeb życiowych dziecka (np. związanych
z żywieniem, higieną czy zdrowiem);
2. Na potrzeby niniejszego dokumentu wyróżniono procedury interwencji
w przypadku podejrzenia działania na szkodę dziecka przez:
A. pracownika/wolontariusza
B. inne osoby trzecie
C. rodziców/opiekunów prawnych
D. inne dziecko
3. W przypadku podjęcia przez pracownika Poradni podejrzenia, że dziecko jest
krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia pisemnej notatki i
przekazania jej Dyrekcji Poradni.
4. Interwencja prowadzona jest przez Dyrekcję Poradni.
5. Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony osoby wyznaczonej do prowadzenia
interwencji, wówczas interwencja prowadzona jest przez Proboszcza Parafii.
6. W interwencji zalecany jest udział specjalistów, w szczególności psychologów i
pedagogów, celem skorzystania z ich pomocy przy rozmowie z dzieckiem o
trudnych doświadczeniach.
7. W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki
uszczerbek na zdrowiu należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby
(Policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112 lub 998 (pogotowie).
Poinformowania służb dokonuje pracownik/wolontariusz, który pierwszy
4
odebrał informację o zagrożeniu, udziela niezbędnego wsparcia (stosownie do
możliwości), a następnie wypełnia kartę interwencji.
8. Z przebiegu każdej interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór
stanowi załącznik nr 1. do niniejszej Polityki. Kartę załącza się do
dokumentacji Poradni Rodzinnej.
9. Wszyscy pracownicy Poradni i inne osoby, które w związku z wykonywaniem
obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka
lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji
w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w
ramach działań interwencyjnych.
A. Krzywdzenie ze strony pracownika/wolontariusza
1. W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez
pracownika/wolontariusza Poradni osoba ta zostaje natychmiast odsunięta od
wszelkich form kontaktu z dziećmi (nie tylko dzieckiem pokrzywdzonym) do
czasu wyjaśnienia sprawy.
1. Dyrekcja Poradni przeprowadza rozmowę z dzieckiem i innymi osobami
mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej
(rodzinnej, zdrowotnej) dziecka, w szczególności jego rodzicami/opiekunami
prawnymi. Stara się ustalić przebieg zdarzenia, ale także wpływ zdarzenia na
zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Ustalenia są spisywane na karcie
interwencji (załącznik nr 1).
2. Dyrekcja Poradni proponuje rodzicom/opiekunom dziecka pomoc i
specjalistyczne wsparcie we wskazanych placówkach.
3. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo Dyrekcja Poradni
sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje
je do właściwej miejscowo Policji lub Prokuratury. Wzór zawiadomienia
znajduje się w załączniku nr 6.
B. Krzywdzenie przez inne osoby trzecie
1. W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez osobę trzecią (obcą,
bądź spokrewnioną) Dyrekcja Poradni przeprowadza rozmowę z dzieckiem i
innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji
osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) dziecka, w szczególności jego
rodzicami/opiekunami prawnymi. Dyrekcja Poradni stara się ustalić przebieg
zdarzenia, ale także wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka.
Ustalenia są spisywane na karcie interwencji (załącznik nr 1).
1. Dyrekcja Poradni organizuje spotkanie/a z opiekunami dziecka, którym
przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze
specjalistycznego wsparcia w proponowanych placówkach.
2. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo Dyrekcja Poradni
sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje
5
je do właściwej miejscowo Policji lub Prokuratury. Wzór zawiadomienia
znajduje się w załączniku nr 6.
3. W przypadku, gdy z rozmowy z rodzicami/opiekunami prawnymi wynika, że
nie są oni zainteresowani pomocą dziecku, ignorują zdarzenie lub w inny
sposób nie wspierają dziecka, które doświadczyło krzywdzenia Dyrekcja
Poradni sporządza wniosek o wgląd w sytuację rodziny, który kieruje do
właściwego Sądu Rodzinnego (wzór w załączniku nr 6).
4. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji instytucji, o których mowa w
punktach poprzedzających.
C. Krzywdzenie ze strony rodziców/opiekunów
1. W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez rodziców/opiekunów
prawnych Dyrekcja Poradni przeprowadza rozmowę z dzieckiem i innymi
osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji
osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) dziecka. Dyrekcja Poradni stara się ustalić
przebieg zdarzenia, ale także wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne
dziecka. Ustalenia są spisywane na karcie interwencji (załącznik nr 1).
1. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo Dyrekcja Poradni
sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje
je do właściwej miejscowo Policji lub Prokuratury. Wzór zawiadomienia
znajduje się w załączniku nr 5.
2. W przypadku, gdy z przeprowadzonych ustaleń wynika, że opiekun dziecka
zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna
wychowawczo należy poinformować właściwy Ośrodek Pomocy Społecznej o
potrzebie pomocy rodzinie (gdy niespełnianie potrzeb wynika z sytuacji
ubóstwa), bądź – w przypadku przemocy i zaniedbania – konieczności
wszczęcia procedury Niebieskiej Karty.
3. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji instytucji, o których mowa w
punktach poprzedzających.
D. Krzywdzenie rówieśnicze
1. W przypadku, podejrzenia krzywdzenia dziecka przez inne dziecko, które nie
uczęszcza do Poradni należy porozmawiać z dzieckiem poddawanym
krzywdzeniu, innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu, a także z
rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka krzywdzonego celem ustalenia
przebiegu zdarzenia, a także wpływu zdarzenia na zdrowie psychiczne i
fizyczne dziecka. Dyrekcja Poradni organizuje spotkanie/a z
rodzicami/opiekunami dziecka, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz
o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u
innych organizacji lub służb oraz o sposobach reakcji na zdarzenie
(poinformowanie Sądu Rodzinnego, poinformowanie szkoły, poinformowanie
rodziców/opiekunów prawnych dziecka krzywdzącego).
6
2. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko w wieku od 13 do 17 lat,
a jego zachowanie stanowi czyn karalny, należy ponadto poinformować
właściwy miejscowo Sąd Rodzinny lub Policję poprzez pisemne
zawiadomienie.
3. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko powyżej lat 17, a jego
zachowanie stanowi przestępstwo, wówczas należy poinformować właściwą
miejscowo jednostkę Policji lub Prokuratury poprzez pisemne zawiadomienie.
Rozdział IV
Zasady ochrony danych osobowych dziecka
1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w
Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27
kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z
przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich
danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie
danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1 z późn. zm.).
1. Pracownik/wolontariusz Poradni ma obowiązek zachowania w tajemnicy
danych osobowych, które przetwarza, oraz zachowania w tajemnicy sposobów
zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
Naruszenie tego obowiązku może prowadzić do natychmiastowego (w tym
dyscyplinarnego – w przypadku pracowników) rozwiązania umowy.
2. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom
uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
3. Pracownik Poradni jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych
dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego,
powołanego w trybie Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu
przemocy w rodzinie.
4. Pracownik Poradni może wykorzystać informacje o dziecku w celach
szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości
dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka.
5. Pracownik Poradni nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o
dziecku ani jego rodzicach/opiekunach prawnych, nie kontaktuje
przedstawicieli mediów z dziećmi ani ich rodzicami/opiekunami prawnymi oraz
nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka
lub jego rodziców/opiekunów prawnych.
Rozdział V
Zasady ochrony wizerunku dziecka
7
1. Poradnia uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych,
zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
2. Pracownikowi Poradni nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów
utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu
dziecka) przebywającego na terenie organizacji.
Rozdział V
Monitoring stosowania Polityki
1. Dyrekcja Poradni wyznacza osobę odpowiedzialną za Politykę Ochrony Dzieci
w Poradni. Osoba ta jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki,
za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w
Polityce.
1. Osoba, o której mowa w pkt. 1 przeprowadza wśród pracowników Poradni raz
na rok ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi
załącznik nr 2. do niniejszej Polityki. W ankiecie pracownicy Poradni mogą
proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w Poradni.
2. Osoba, o której mowa w pkt. 1 dokonuje opracowania wypełnionych przez
pracowników i współpracowników ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z
monitoringu, który następnie przekazuje Dyrekcji Poradni.
3. Dyrekcja wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza
pracownikom/wolontariuszom nowe brzmienie Polityki.
Rozdział VI
Przepisy końcowe
1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
1. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników Poradni, w
szczególności poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną oraz
zamieszczenie na stronie www.